O pedagogice epistolarnej jako sztuce życia
Listy prof. Zygmunta Mysłakowskiego do Joanny Kulmowej (1963-1971)
Abstrakt
W 2021 roku przypada 50. rocznica śmierci prof. Zygmunta Mysłakowskiego (1890-1971), wybitnego pedagoga kultury, teoretyka edukacji, filozofa i artysty. "Jestem przekonany, że istnieje pokrewieństwo między twórczością naukową i artystyczną, która dochodzi do głosu w syntezie naukowej zjawisk" – napisał Z. Mysłakowski. Tę myśl potwierdza korespondencja prof. Z. Mysłakowskiego z poetką i pisarką Joanną Kulmową (1928-2018). Jest to szczególny rodzaj pedagogiki kultury. Można by ją nazwać pedagogiką epistolarną, definiowaną jako rodzaj psychologicznej i pedagogicznej refleksji nad światem kultury. Pedagogika epistolarna, sprzyjająca twórczej ekspresji, staje się w twórczości Z. Mysłakowskiego autoteliczną i estetyczną jakością. Jest to związane ze stałym systemem kulturalnych odniesień i kontekstów kulturowych wpisanych we współczesny autobiograficzny dyskurs naukowy poprzez list jako dokument osobisty. Artykuł jest zapowiedzią publikacji listów prof. Z. Mysłakowskiego do J. Kulmowej.
Downloads
Bibliografia
Baścik S., Życiorys naukowy Prof. Dr. Zygmunta Mysłakowskiego, w: Z. Mysłakowski, Pisma wybrane, red. T. Nowacki, Warszawa 1971, s. 9-35.
Bruner J., Kultura edukacji, tłum. T. Brzostowska-Tereszkiewicz, Warszawa 2010.
Całek A., Nowa teoria listu, Kraków 2019.
Chajjam O., Rubajaty, przeł, z perskiego A. Gawroński, wstęp i komentarz F. Machalski, Wrocław 1971.
Chęcińska U., Pedagogia Joanny Kulmowej w kontekście autobiograficznym, w: Biografie nauczycieli i pedagogów. Idee i programy, red. R. Skrzyniarz, G. Bujak, K. Kołtuniewicz, Lublin 2013, s. 217-228.
Chmaj L., Prądy i kierunki w pedagogice XX wieku, Warszawa 1963.
Cysewski K., Problem autokreacji w listach Zygmunta Krasińskiego, w: Sztuka pisania. O liście polskim w wieku XIX, red, J. Sztachelska, E. Dąbrowicz, Białystok 2000, s. 73-97.
Delsol Ch., Czym jest człowiek? Kurs antropologii dla niewtajemniczonych, tłum. M. Kowalska, Kraków 2011.
Dilthey W., Budowa świata historycznego w naukach humanistycznych, tłum. E. Paczkowska-Łagowska, Gdańsk 2004.
Dubas E., Wstęp, w: W stulecie metody biograficznej. Refleksje i przykłady badań z perspektywy polsko-frankofońskiej, red. E. Dubas, A. Słowik, Łódź 2020.
Frankl V.E., Człowiek w poszukiwaniu sensu. Głos z otchłani Holocaustu, tłum. A. Wolnicka, Warszawa 2020, s.11.
Gajda J., Pedagogika kultury w zarysie, Kraków 2016.
Goffman E., Człowiek w teatrze życia codziennego, oprac. i wstęp J. Szacki, tłum. H. Datner-Śpiewak, P. Śpiewak, Warszawa 2020.
Honneth A., Walka o uznanie. Moralna gramatyka konfliktów społecznych, tłum. J. Duraj, Kraków 2012.
Kawula S., Rodzina w badaniach pedagogicznych Zygmunta Mysłakowskiego, w: W poszukiwaniu podstaw pedagogiki. Zygmunt Mysłakowski (1890-1971), red. T. Nowacki, Warszawa 1999, s. 129-143.
Kulmowa J., Boże umieranie, Warszawa 1962.
Kulmowa J., Ciułanie siebie, Warszawa 1995.
Lalak D., Ostaszewska A., Źródła do badań biograficznych. Listy. Dzienniki. Blogi, materiały wizualne, Warszawa 2016
Marzec L., List, „Forum Poetyki”, 2015, lato, s. 86-97.
Marzec L., Interpoetyki korespondencji: figury uobecnienie, fikcjonalizacja i zakłócenia technologii obecności, „Forum Poetyki”, 18 (2019) s. 6-25.
Michalski G., Zygmunt Mysłakowski (1890-1971). Działalność i twórczość pedagogiczna, Łódź 1994.
Mysłakowski P., Mysłakowscy z Ziemi Dobrzyńskiej. W górę rzeki. Wspomnienia, teksty i materiały, Warszawa 1997.
Mysłakowski Z., Nieznane utwory Cypriana Norwida, „Sfinks”, 9 (1916) z. 4, s. 11-18.
Mysłakowski Z., Nieznane utwory Cypriana Norwida, „Zdrój” (Poznań), 1918, z. 4, s. 97-102.
Mysłakowski Z., O kulturze współżycia. Rozważania i propozycje, Warszawa 1967.
Mysłakowski Z., Pisma wybrane, wyb. T. Nowacki, Warszawa 1971.
Mysłakowski Z., Bez tytułu, w: Zatracone ścieżki, zagubione ślady, Warszawa 1967, s. 15.
Na początku Kunstmann wymyślił sobie Kulmową. Heinrich Kunstmann - Joanna Kulmowa. Listy 1966-2009, tłum. M. Zybura, oprac. U. Chęcińska i M. Zybura, Szczecin 2016.
Nowacki T.W., Recepcja myśli pedagogicznej Zygmunta Mysłakowskiego, w: W poszukiwaniu podstaw pedagogiki. Zygmunt Mysłakowski (1890-1971), red. T. Nowacki, Warszawa 1999, s. 196-213.
Nowacki T.W., Zygmunt Mysłakowski – klucze twórczości 1890-1971: (w setną rocznicę urodzin), „Kwartalnik Pedagogiczny”, 1991, nr 1, s. 49-71
Okoń W., Zygmunt Mysłakowski - pedagog dwóch epok, w: W. Okoń, Wizerunki sławnych pedagogów polskich, Warszawa 2000, s. 309-333.
Pekaniec A., Autobiografki. Szkice o literaturze dokumentu osobistego kobiet, Kraków 2020.
Rodak P., Pismo, książka, lektura. Rozmowy: Le Goff, Chartier, Hebrard, Fabre, Lejeune, Warszawa 2009.
Rodak P., Między zapisem a literaturą. Dziennik polskiego pisarza w XX wieku, Warszawa 2011.
Rybicka J., Antropologiczne i komunikacyjne aspekty dyskursu epistolograficznego, „Teksty Drugie”, 4 (2004) s. 40-55.
Szmyd K., Zygmunt Karol Mysłakowski (1890-1971). Twórczość i wkład do rozwoju nauk o wychowaniu, Rzeszów 1997.
Skwarczyńska S., Teoria listu, na podstawie lwowskiego pierwodruku opracowali E. Feliksiak, M. Leś, Białystok 2006.
Tak wygląda prawdziwa poetka. Podciągnij się, wstęp , oprac. i posłowie U. Chęcińska, Kraków 2019.
Torowska J., Selected Aspects of Zygmunt Mysłakowski’s Work Entitled O kulturze współżycia. Rozważania i propozycje [On the Culture of Coexistence: Considerations and Propositions] in the Light of His Biography, „Biografistyka Pedagogiczna”, 5 (2020) nr 2, s. 125-149, DOI: 10.36578/BP.2020.05.07.
Zygmunt Karol Mysłakowski, w: Leksykon Profesorów Akademii Pedagogicznej im. Komisji Edukacji Narodowej 1946-2006, red. J. Hampel, F. Kiryk, I. Pietrzkiewicz, Kraków 2006, s. 377-378.
Copyright (c) 2021 Biografistyka Pedagogiczna
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.