Jak mówić o patriotyzmie czasu wojny?
Możliwości doboru tekstów na poziomie licealnym
Abstrakt
Druga wojna światowa jest jednym z najtrudniejszych tematów poruszanych w nauczaniu szkolnym. Literatura dotycząca tego okresu przedstawia czytelnikom skrajnie różne postawy ludzi wobec zagrożenia i zła, które niesie ze sobą wojna. Program liceum zostawia nauczycielom pewną dowolność doboru lektur, a co za tym idzie – dowolność przedstawienia problemu postaw patriotycznych i dyskusji na temat moralności w czasach wojennych.
Przedmiotem artykułu będzie analiza tekstów sugerowanych przez szkolną listę lektur (twórczości Tadeusza Borowskiego, Zofi i Nałkowskiej, Gustawa Herlinga-Grudzińskiego) i utworów spoza kanonu (np. tekstów Karoliny Lanckorońskiej). Zestawienie tych dzieł ma na celu przedstawienie możliwości poszerzenia podstawowej literatury na temat drugiej wojny światowej o utwory, które w istotny sposób odnoszą się do problemu patriotyzmu w czasie wojny, oraz wskazanie sposobu podjęcia z uczniami dyskusji na ten temat.
Downloads
Bibliografia
Borowski T., Opowiadania wybrane, Warszawa 1971.
Buryła S., Na antypodach tradycji literackiej: wokół „sprawy Borowskiego”, „Pamiętnik Literacki”, 1998, nr 4.
Herling-Grudziński G., Inny świat. Zapiski sowieckie, Warszawa 1991.
Janion M., Zagadka Zofii Kossak-Szczuckiej, w: Poczuć etyczną arogancję, red. B. Polak, T. Polak, Poznań 2011.
Kajtoch W., Lagry i łagry: problematyka obozowa w IV klasie LO, Kraków 1994.
Kamiński A., Kamienie na szaniec, Warszawa 2000.
Karski J., Tajne państwo, Warszawa 1999.
Kula M., Nośniki pamięci historycznej, Warszawa 2000.
Kulesza D., Dwie prawdy: Zofia Kossak i Tadeusz Borowski wobec obrazu wojny w polskiej prozie lat 1944–1948, Białystok 2006.
Lanckorońska K., Wspomnienia wojenne, Kraków 2004.
Szacka B., Czas przeszły – pamięć – mit, Warszawa 2006.
