Na granicy życia i śmierci

Doświadczenia obozowe w dzienniku Abrahama Kajzera

Słowa kluczowe: obóz koncentracyjny Gross-Rosen, więźniowie, Arbeitslager Riese, polscy Żydzi

Abstrakt

Abraham Kajzer był polskim Żydem, prostym robotnikiem, urodzonym w Będzinie. Przeszedł przez getto, obóz koncentracyjny Auschwitz i kompleks obozów Riese, który podlegał obozowi koncentracyjnemu Gross-Rosen. Tam zaczął pisać dziennik. Robił to w wolnych chwilach w obozowych latrynach. Jego potrzeba dzielenia się myślami i przeżyciami z samym sobą była ogromna, większa niż strach. Zdawał sobie sprawę z wielkiego ryzyka. Pisał na skrawkach szarego grubego papieru, który pozyskiwał z worków po cemencie. Swoje zapiski chował w różnych miejscach, a gdy dowiadywał się, że ma być przeniesiony do kolejnego obozu, zbierał je i przybijał od spodu do deski sedesowej. W ostatnich dniach wojny uciekł z obozu i ukrywał się niemal w sąsiedztwie obozu, u mieszkającej tam Niemki, której uratował życie po wkroczeniu Sowietów. Po zakończeniu wojny objechał na rowerze wszystkie obozy, w których przebywał i zebrał swoje notatki. Dziennik jest niezwykłym i poruszającym zapisem przeżyć obozowych. Znajdujemy w nim opisy wielu sytuacji granicznych, pokonywanie barier oraz ograniczeń wewnętrznych i zewnętrznych. Z dziennika wyłania się obraz dobrego człowieka, który – mimo dramatycznych przeżyć, głodu, chorób, upokarzania i bicia – wierzył w ocalenie, a co najważniejsze – zachował otwartość i przyjaźń wobec ludzi.

Downloads

Download data is not yet available.

Bibliografia

Źródła archiwalne

Archiwum Muzeum Gross-Rosen, sygn. 25/15 mf.

Opracowania

Dobosiewicz S., Mauthausen-Gusen obóz zagłady, Warszawa 1977.

Israel ehrt eine mutige Frau aus z Brandenburg, „Berliner Kurier“, 29 marca 2000.

Jagielski S., Psychiczne „galwanizowanie muzułmana”, „Przegląd Lekarski”, 1968, nr 1.

Kajzer A., Za drutami śmierci, Wałbrzych 2008.

Kępiński A., Refleksje oświęcimskie, psychopatologia władzy, „Przegląd Lekarski”, 1967, nr 1.

Kłodziński S., Masłowski J., Poniżanie godności więźniów w Oświęcimiu-Brzezince, „Przegląd Lekarski”, 1983, nr 1.

Langbein H., Ludzie w Auschwitz, Oświęcim-Brzezinka 1994.

Leśniak R. i in., Niektóre zagadnienia psychiatryczne obozu w Oświęcimiu w świetle własnych badań, „Przegląd Lekarski”, 1961, nr 1.

Mołdawa M., Gross-Rosen, Warszawa 1980.

Münch H., Głód i czas przeżycia w obozie oświęcimskim, „Przegląd Lekarski”, 1967, nr 1.

Obozy hitlerowskie na ziemiach polskich 1939–1945. Informator encyklopedyczny, red. C. Pilichowski i in., Warszawa 1979.

Pawełczyńska A., Wartości a przemoc, Warszawa 1973.

Ryn Z., Kłodziński S., Z problematyki samobójstw w hitlerowskich obozach koncentracyjnych, „Przegląd Lekarski”, 1976, nr 1.

Sula D., Arbeitslager Riese. Filia kl Gross-Rosen, Wałbrzych 2003.

Swat-Pawlicka M., Z inkubatora systemu. Casus muzułmana w systemie koncentracyjnym. http://rcin.org.pl/dlibra/doccontent?id=52961, dostęp: 20.05.2016.

Opublikowane
2017-12-10
Dział
Studia i rozprawy