Zofia Grothówna
Ksieni klasztoru w Imbramowicach w latach 1703–1741
Abstrakt
Zofia Grothówna pochodziła z Rzeżuśni, wsi należącej obecnie do powiatu miechowskiego w województwie małopolskim. O wczesnych latach życia przyszłej ksieni wiemy niewiele poza tym, że rodzicami jej byli Aleksander Groth herbu Rawicz i Katarzyna Kozubska. Dokładnej daty urodzin przyszłej ksieni klasztoru imbramowickiego także nie znamy. Nowicjat w klasztorze w Imbramowicach rozpoczęła w 1691 r.
Po ustąpieniu z urzędu ksieni Krystyny Oraczewskej, sprawującej tę godność od 1688 r., Zofi a Grothówna wybrana została na to stanowisko dnia 7 sierpnia 1703 r. w obecności księży Dominka Lochmana, archiprezbitera krakowskiego i komisarza klasztoru, oraz kanonika krakowskiego księdza Marcina Węgrzynowicza.
Niemal przez cały okres swojego przełożeństwa zajmowała się odbudową kościoła i klasztoru w Imbramowicach po wielkim pożarze, który miał miejsce dnia 28 lipca 1710 r.
Do prac architektonicznych i związanych z wyposażeniem wnętrz, zatrudniła najlepszych artystów tamtego okresu: architekta Kacpra Bażankę, rzeźbiarza Antoniego Frączkiewicza i malarza z mieszkającego w Krakowie – Wilhelma Włocha.
Zofia Grothówna spisywać zaczęła kronikę klasztorną. Nie pozostawała obojętna na los swych poddanych. Budowała chaty, przekazywała zboże, w 1735 r. założyła „Górę Pobożności” dla biednych, aby mogli pożyczać pieniądze na kupno wołów i koni. Za czasów Zofi i Grothówny w Imbramowicach działała prężnie szkoła klasztorna – instytut dla dziewcząt. Także za czasów ksieni Grothówny powołano przy klasztorze bractwo modlitewno – pokutne pw. św. Anny.
Zmarła dnia 31 maja 1741 r., pochowana jest w klasztorze w Imbramowicach.
Downloads
Bibliografia
Borkowska M., Leksykon zakonnic polskich epoki przedrozbiorowej, t. 2, Warszawa 2006.
Chrzanowski T., Kornecki M., Sztuka Ziemi Krakowskiej, Kraków 1982.
Dębowska M., Kształcenie dziewcząt w klasztorze w Imbramowicach w XVIII wieku, w: Klasztor norbertanek w Imbramowicach. Studia i materiały, Lublin–Kolbuszowa 2012, s. 31–45.
Freud P., Antoni Frączkiewicz, http://culture.pl/pl/tworca/antoni-fraczkiewicz, dostęp: 22.05.2017.
M. S [Maria Łukaszewska], Siedemsetletnie (r. 1226–1926) dzieje klasztoru PP. Norbertanek w Imbramowicach, Przemyśl 1926.
Milewski D., Rzeczpospolita w czasie wielkiej wojny północnej, w: Zofia Grothówna, Kronika klasztorna sióstr norbertanek w Imbramowicach 1703–1741, wyd. W. Bielak, W. Żurek, Kielce 2011, s. V–XXIII.
Skrzydlewska B., Kroniki imbramowickie jako źródło wiedzy o wielopłaszczyznowej działalności zakonu norbertanek w Imbramowicach, w: Z książką przez życie, red. A. Krawczyk, Lublin 2008, s. 179–190.
Skrzydlewska B., Spis ruchomości kościoła śś Piotra i Pawła w Imbramowicach spisany po śmierci ksieni Zofii Grothówny, dnia 24 czerwca Roku Pańskiego 1741, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, 103 (2015) s. 209–218.
Skrzydlewska B., Zakon norbertanek w Imbramowicach i jego działalność na rzecz ochrony dóbr kultury w latach 1703–1999, w: Twórcy i dzieła. Studia z dziejów kultury artystycznej, red. M. Kitowska-Łysiak, L. Lameński, I. Rolskaj-Boruch, s.131–146.
Sobol L., Kultura klasztoru ss. norbertanek w Imbramowicach, Kraków 2007.
Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII–XVIII wieku. Spisy, red. A Gąsiorowski, t. 1–10, Wrocław 1985–1992.
Wiśniewski J., Katalog prałatów i kanoników sandomierskich od 1186 do 1926 r. Tudzież sesje kapituły sandomierskiej od 1581 do 1866 r., Radom 1928.
Zagórowski O., Architekt Kacper Bażanka (około 1680–1726), „Biuletyn Historii Sztuki”, 18 (1956) nr 1, s. 84–122.
