Korczak w oknie
Heurystyczny potencjał myślenia metaforą w Pamiętniku Janusza Korczaka
Abstrakt
Pamiętnik jest ostatnim z zachowanych pism Janusza Korczaka. Był pisany w murach warszawskiego getto przez ostatnie trzy miesiące życia autora. Zawiera mieszaninę wątków autobiograficznych, historycznych, odnoszących się do aktualnej, okupacyjnej sytuacji. Najważniejsza, końcowa część zapisana w przeddzień wywózki Korczaka z dziećmi do Treblinki zawiera dziesięć fragmentów spiętych jak klamrą sceną w oknie. Artykuł jest próbą hermeneutycznego poszukiwania znaczeń skrytych pod powierzchnią tych krótkich, niemających wydawać by się mogło ze sobą powiązań opowiści.
Downloads
Bibliografia
Adama Czerniakowa dziennik getta warszawskiego 6 IX 1939 – 23 VII 1942, oprac. i przypisy M. Fuks, Warszawa 1983.
Brach-Czaina J., Szczeliny istnienia, Warszawa 2018.
Chiaromonte N., Co pozostaje. Notesy 1955–1971, Warszawa 2001.
Czermińska M., Autobiograficzny trójkąt. Świadectwo, wyznanie, wyzwanie, wyd. 2, zmienione, Kraków 2020.
di Cesare D., Atopos. Hermeneutyka i miejsce poza rozumieniem, tłum. A. Przyłębski, w: Dziedzictwo Gadamera, red. A. Przyłębski, Poznań 2004, s. 61–71.
Donne J., Medytacje, czyli pobożne, pożyteczne i zaskakujące rozmyślania nad dniami sądnymi, dniami niespodzianego zmierzchu oraz kilka stadiów, jakie przebyłem podczas swej choroby podzielonych na medytacje nad ludzką kondycją naszą. Wymówki i wadzenia się z Bogiem. Modlitwy ku Niemu w rożnych potrzebach, w: P. Plichta, Wygasłe kody językowe w rosyjskim przekładzie Devotions Upon Emergent Occasions Johna Donne’a. Rozprawa doktorska napisana pod kierunkiem prof. dra hab. Piotra Fasta, Katowice 2015, sbc.org.pl/Content174297/doktorat3588.pdf, dostęp 13.12.2020.
Encyklopedia filozofii, red. T. Honderich, Poznań 1998.
Fitas A., Pamiętnik Janusza Korczaka czyli literatura dokumentu osobistego, w: Tradycja i przyszłość genologii, red. D. Kulesza, Białystok 2013, s. 239–257.
Grupińska A., Ciągle po kole. Rozmowy z żołnierzami getta warszawskiego, Warszawa 2000.
Heller M., Nauka jako kontemplacja, „Nauka”, 1 (2016) s. 7–9.
Janusz Korczak w getcie. Nowe źródła, wstęp i red. nauk. Aleksander Lewin, Warszawa 1992.
Jastrzębski M., Wczesna filozofia grecka jako archaiczna droga do nieśmiertelności. Próba rekonstrukcji, Białystok 2014.
Jermier J.M., Forbes L.C., Metaphors, Organizations and Water: Generating New Images for Environmental Sustainability, „Human Relations”, 69 (2016) nr 4, s. 1001–1027, DOI: 10.1177/0018726715616469. DOI: https://doi.org/10.1177/0018726715616469
Karpiński A., Kojkoł J., Filozofia. Zarys historii, Gdynia 2002.
Korczak J., Pamiętnik i inne pisma z getta, przypisy M. Ciesielska, posł. J. Leociak, Warszawa 2012.
Korczak J., Teoria a praktyka. Artykuły pedagogiczne (1919–1939), Warszawa 2017.
Kowalska A., Czas oswojony (przedmowa), w: M. Dąbrowska, Przygody człowieka myślącego, Warszawa 1972, s. 5–9.
Kownacka M., Sadzonki pelargonii, w: Wspomnienia o Januszu Korczaku, wybór i oprac. L. Barszczewska, B. Milewicz, Warszawa 1981, s. 320–322.
Leociak J., Posłowie, w: J. Korczak, Pamiętnik i inne pisma z getta, przypisy M. Ciesielska, posł. J. Leociak, Warszawa 2012, s. 281–300.
Mencwel A., Pamiętnik Stanisława Brzozowskiego i Pamiętnik Janusza Korczaka. Wstęp do paraleli, w: Konstelacje Stanisława Brzozowskiego, red. U. Kowalczuk, A. Mencwel, E. Paczoska, P. Rodak, Warszawa 2012, s. 343–353.
Norwid C. K., Pisma wierszem i prozą, Warszawa 1984.
Olczak-Ronikier J., Korczak. Próba biografii, Warszawa 2011.
Pascal B., Myśli, tłum. T. Boy-Żeleński, Warszawa1989,
Rudniańska H., Korczak, Tokarzewski i my, Kraków 2005.
Teilhard de Chardin P., Człowiek i inne pisma, wybór M. Tazbir, przeł. J. i G. Fedorowscy i in., Warszawa 1984.
Termińska K., Symbolika okna w prozie Jarosława Iwaszkiewicza, „Język Artystyczny”, 8 (1993) s. 85–104.
Witkowska-Krych A., Dziesięć ostatnich zapisków Janusza Korczaka, „Teksty Drugie”, 5 (2014) s. 321–337.
Copyright (c) 2021 Biografistyka Pedagogiczna
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
